به نقل از «تابناک»

بانک مرکزی آمریکا نرخ بهره را دوباره کاهش داد/ سود خرما در جیب دلالان/ ادغام پژو و فیات کرایسلر/ ۲۰۰ هزار تن برنج پشت در‌های ورودی کشور/ احتمال حذف برخی شرکت‌ها از فهرست تحریم‌های ایران/ افزایش قیمت انواع خودرو

تاریخ انتشار: ۱۰ آبان ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۶۴۰۱۷۴

تابناک هر روز بسته‌ای خبری از مطالب اقتصادی با اهمیت و مهم ایران و جهان، همچون تغییرات در بازار انرژی، بازار طلا، سکه، مسکن، نفت، خودرو و ... تا خبر‌ها و رویداد‌های جذاب اقتصادی را گردآوری می‌کند.

به گزارش «تابناک اقتصادی»؛ این پیمانه تیتر‌هایی همچون افزایش بهای طلای جهانی با تضعیف دلار آمریکا، سهام آسیایی در واکنش به کاهش نرخ بهره رشد کرد، امیدواری بازار به محرک‌های اقتصادی چین قیمت نفت را بالا برد، ابراز تمایل یک غول نفتی برای پیوستن به اوپک، واردات ۱۵۲۴ قلم کالا به کشور ممنوع است و ثبات قیمت دلار در آخرین روز هفته را در بر دارد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

بانک مرکزی آمریکا نرخ بهره را دوباره کاهش داد

بانک مرکزی آمریکا نرخ بهره را در این کشور دوباره کاهش داد. جرومی پاول رئیس فدرال رزرو آمریکا در این‌باره اعلام کرد: نرخ بهره را 0.25 درصد کاهش داده‌ایم و هم‌اکنون در محدوده 1.5 تا 1.75 درصد است. وی گفت: اقتصاد آمریکا در شرایط مناسبی قرار دارد و حتی در کنفرانس خبری، برای خبرنگاران فهرستی از استدلالاتی که نشان ‌دهد استراتژی فدرال رزرو درباره سیاست‌های مالی مناسب و مطابق با اقتصاد آمریکا است‌ ارائه شد. این در حالی است که آمارها نشان می‌دهد در سه ماهه سوم امسال رشد اقتصاد آمریکا نسبت به قبل کاهش داشته است. ترامپ بارها از سیاست‌های جرومی پاول رئیس جدید فدرال رزرو  انتقاد کرده و این انتقادات حتی تا مرز اخراج وی نیز رسیده است. سیاست‌های آمریکا پیش از این افزایش نرخ بهره در آمریکا بود، در حالی که این کشور هشت سال نرخ بهره را در محدوده صفر نگه داشته بود، در دوره ریاست جانت یلن افزایش نرخ بهره آغاز شد و چهار دوره متوالی نرخ بهره را در آمریکا افزایش داد و به محدوده 2 درصد رساند، اما رئیس جدید فدرال رزرو آمریکا سیاست معکوس اتخاذ کرده و نرخ بهره را دوباره کاهش می‌دهد. به اعتقاد کارشناسان، افزایش نرخ بهره در شرایط وضعیت مناسب اقتصادی و نیز افزایش اشتغال انجام می‌شود و کاهش نرخ بهره در شرایط وضعیت نامناسب اقتصادی صورت می‌گیرد. 

افزایش بهای طلای جهانی با تضعیف دلار آمریکا

روز گذشته در بازارهای جهانی قیمت هر اونس طلا با 3.9 دلار افزایش نسبت به روز چهارشنبه به قیمت 1499 دلار و 30 سنت معامله شد. افزایش قیمت طلا پس از آن صورت گرفت که فدرال رزرو آمریکا نرخ بهره را 25 صدم درصد کاهش داد و سبب شد ارزش دلار در مقابل سبدی از سایر ارزها تضعیف  شود. خبرگزاری رویترز نوشت: «قیمت لحظه‌ای طلا یک دهم درصد افزایش یافته و قیمت‌های آتی طلا هم با رشد 2 دهم درصدی منعقد می‌شود.» بررسی قیمت‌ها نشان می‌دهد که قیمت طلای جهانی در یک ماه گذشته نزدیک 2 درصد رشد یافته است. رویترز نوشت:« پس از تصمیم فدرال رزرو، دیروز شاخص دلار در برابر 6 ارز اصلی حدود سه دهم درصد کاهش یافت و به 97.36 رسید.» زمانی که ارزش دلار تضعیف می‌شود طلا را برای خریداران با دیگر ارزها ارزان‌تر می‌سازد. بنابراین تقاضا در بازار افزایش یافته و قیمت را بالا می‌برد.

سهام آسیایی در واکنش به کاهش نرخ بهره رشد کرد

روز پنج‌شنبه پس از این که فدرال‌رزرو نرخ بهره خود را برای سومین بار در سال جاری کاهش داد، اغلب سهام آسیا اقیانوسیه رشد کردند. اس‌اندپی۵۰۰ ۰.۳ درصد رشد کرد و در رکورد تاریخی ۳۰۴۶.۷۷ واحد بسته شد. میانگین صنعتی داوجونز ۱۱۵ واحد رشد کرد و به ۲۷۱۸۶.۶۹ واحد رسید. کامپوزیت نزدک هم با ۰.۳ درصد افزایش در ۸۳۰۳.۹۸ واحد بسته شد. گسترده‌ترین شاخص سهام آسیا اقیانوسیه ام‌اس‌سی‌آی در خارج از ژاپن، ۰.۶۸ درصد رشد کرد و نیکی ژاپن ۰.۳۷ درصد افزایش یافت. کامپوزیت شانگهای چین، پس از انتشار گزارشی که نشان داد فعالیت تولیدی چین برای ششمین ماه متوالی افت کرده است، ۰.۳۵ درصد پایین آمد. هانگ‌سنگ در هنگ‌کنگ ۰.۷۶ درصد رشد کرد. کوسپی کره‌جنوبی ۰.۱۵ درصد بالا آمد، اما ای‌اس‌اکس استرالیا ۰.۳۹ درصد پایین آمد. 

امیدواری بازار به محرک‌های اقتصادی چین قیمت نفت را بالا برد

دیروز در بازارهای جهانی قیمت نفت برنت 31 سنت افزایش یافت و هر بشکه از این نوع نفت خام به قیمت 60.92 دلار به فروش رفت. قیمت نفت وست تگزاس آمریکا هم رشد 30 سنتی داشت و هر بشکه از این نوع نفت به قیمت 55.36 دلار معامله شد.

رویترز نوشت روز پنجشنبه قیمت جهانی نفت به دنبال امیدواری به محرک‌های اقتصادی بیشتر که قرار است از سوی چین به فعالان و شرکت‌های اقتصادی این کشور تزریق شود افزایش یافت. آمارهای رسمی نشان می‌دهد فعالیت کارخانه‌ها و شرکت‌ها در چین برای ششمین ماه متوالی در ماه اکتبر کاهش یافته و فعالیت بخش‌های خدماتی چین به کمترین میزان از فوریه 2016 تا کنون رسیده است. جفری هلی تحلیلگر ارشد بازار در OANDA گفت: «انتظارات برای اعمال محرک‌های اقتصادی بیشتر در کشور چین پس از 6 ماه کاهش شاخص تولید کارخانه‌ها در کشور تقاضا برای نفت را در این کشور افزایش داده است.» چین پس از آمریکا به عنوان بزرگترین مصرف کننده نفت در جهان است و روزانه حدود 8 میلیون و 200 هزار بشکه نفت خریداری می‌کند.

سود خرما در جیب دلالان

به گفته دبیرکل انجمن خرمای ایران، سود فروش خرما نه به جیب کشاورز تولیدکننده، بلکه به جیب دلالان می‌رود. علی اصغر موسوی در گفت‌وگو با ایسنا، از کاهش ۳ تا ۴ برابری قیمت خرید خرما از کشاورزان خبر داد و اظهار کرد: خرما در ابتدای فصل کیلویی ۲۵ تا ۲۷ هزار تومان از کشاورز خریداری می‌شد درحالیکه همان خرما اکنون کیلویی ۷ هزار تومان خریداری می‌شود. وی ادامه داد: با این حال دلیل افزایش قیمت عرضه این محصول به مصرف‌کنندگان این است که دلالان این محصول را به قیمت ۷ تا ۸ هزار تومان از کشاورزان می‌خرند و سپس با افزایش قیمت، این محصول را به دست مصرف‌کننده می‌رسانند، که هر ساله این مشکل را در خرما داریم. او ادامه داد: در کل تولید خرما در کشور با نوسان کمی مواجه است اما در این چند سال اخیر، افزایش تولیدی در این محصول نداشته‌ایم؛ به‌گونه‌ای که اکنون تولید خرما نسبت به ۱۰ سال گذشته، معادل ۱۰ درصد کاهش یافته است. موسوی با بیان اینکه مشکل فعلی این است که متاسفانه در زمینه صادرات این محصول هیچ اقدامی جدی صورت نگرفته و با همان مشکلات گذشته درگیر است، افزود: صادرات این محصول همانند هر سال است به‌گونه‌ای که به ما خبری از افزایش صادرات نداده‌اند. افزایش قیمت دلار، به معنی افزایش صادرات نیست کما اینکه کاذب است و بعد از گذشت چند ماه، صادرات دوباره افت و قیمت‌ها در داخل افزایش خواهد یافت.

ابراز تمایل یک غول نفتی برای پیوستن به اوپک

رییس جمهور برزیل اعلام کرد مایل است کشورش به اوپک ملحق شود که چنین اقدامی تولیدکننده بزرگ جدیدی را به این گروه اضافه می کند. اظهارات بولسونارو در آستانه برگزاری یک مناقصه بزرگ برای حقوق نفتی در برزیل صورت گرفت که تولید نفت این کشور را به سرعت افزایش خواهد داد. عضویت برزیل در اوپک مستلزم این خواهد بود که این کشور تولید نفت خود را محدود کند و در نتیجه طرحهای توسعه آینده را مورد تردید قرار می دهد. عربستان سعودی که بزرگترین تولیدکننده اوپک است به همراه ۱۳ کشور دیگر از سال ۲۰۱۷ با همکاری چندین تولیدکننده خارج از این گروه تولیدشان را محدود کرده اند تا از قیمتهای نفت پشتیبانی کنند.

بولسونارو در کنفرانس سرمایه گذاری ریاض گفت: من شخصا بسیار علاقمندم که برزیل عضو اوپک شود. اگر برزیل به اوپک ملحق شود، یکی از مهمترین تولیدکنندگانی خواهد بود که در چند سال اخیر وارد این گروه می شود. تولید فعلی برزیل که بسیار بالاتر از اعضای جدیدی مانند کنگو و گینه استوایی است، این کشور را سومین تولیدکننده بزرگ اوپک خواهد ساخت. رییس جمهور برزیل اعلام کرده که باید با وزیران اقتصاد و انرژی خود مشاوره کند تا مطمئن شود آنها نیز از چنین تصمیمی حمایت می کنند. وی گفت: برزیل ذخایر نفت بزرگتر از برخی از اعضای اوپک دارد و این کشور با تبدیل شدن به یکی از شش تولیدکننده بزرگ جهان، به تثبیت بازار جهانی کمک خواهد کرد. نمایندگان اوپک اظهار کردند مذاکرات عضویت با برزیل در جریان است اما این کشور هیچ درخواست رسمی برای پیوستن به اوپک نداشته است.

ادغام پژو و فیات کرایسلر

گروه خودروسازی پژو (پی‌اس‌ای) و فیات کرایسلر، روز پنج‌شنبه تایید کردند که قصد دارند با سوآپ ۵۰-۵۰ درصد از سهام شرکت‌های خود، با هم ادغام شوند. این شرکت‌ها در بیانیه‌ای اعلام کردند: مذاکرات ما راهی برای ایجاد یک گروه جدید در مقیاس جهانی به وجود آورده است که ۵۰ درصد از مالکیت آن با سهام داران گروه پی‌اس‌ای و ۵۰ درصد دیگر مالکیت هم با سهام‌داران گروه فیات کرایسلر خواهد بود. در بیانیه این شرکت‌ها آمده است: در دنیایی که به سرعت در حال تغییر است و چالش‌های جدیدی در صنعت خودروسازی مرتبط، الکتریکی و خودران به وجود آمده است، این شرکتِ ادغام شده از قدرت تحقیق و توسعه جهانی خود بهره می‌گیرد تا با سرعت و کارایی بیشتری نوآوری را شکوفا کرده و از عهده چالش‌ها برآید. وال‌استریت ژورنال گزارش داد: هیات‌مدیره پی‌اس‌ای این ادغام را تایید کرده است و هیات‌مدیره فیات کرایسلر هم چهارشنبه در این باره جلسه تشکیل داده‌اند. مدیران این شرکت‌ها به مقامات آمریکا و فرانسه در مورد این توافق توضیح داده‌اند. سهام فیات کرایسلر با انتشار این اخبار ۸ درصد جهش کرد. 

واردات ۱۵۲۴ قلم کالا به کشور، ممنوع است

وزیر صنعت، معدن و تجارت گفت: حدود ۶ هزار ردیف کالایی فعال در کشور تعریف شده است که با توجه به ممنوعیت واردات کالاهایی که به اندازه کافی و با کیفیت مطلوب در داخل تولید می‌شوند، ورود ۱۵۲۴ قلم از کالاهای تعریف شده به کشور را ممنوع کرده‌ایم.

۲۰۰ هزار تن برنج پشت در‌های ورودی کشور

دبیر اجرایی انجمن واردکنندگان برنج ایران با بیان اینکه از ۵ ماه گذشته دولت ترخیص برنج‌های وارداتی را ممنوع کرده است،‌ افزود: دولت در ۵ ماهه گذشته اجازه ترخیص برنج‌های وارداتی را از گمرک نداده و حدود ۲۰۰ هزار تن برنج پشت درهای ورودی کشور مانده است. وی ادامه داد: علت ممنوعیت ترخیص برنج‌های وارداتی فصل برداشت برنج و افزایش تولید عنوان می‌شود در حالی که برنج‌های داخلی فاصله قیمتی بالایی با برنج‌های وارداتی دارند. کشاورز اظهار کرد: برنج‌های وارداتی با قیمت مصوب عرضه می‌شوند تا امکان تهیه آن برای اقشار کم درآمد جامعه فراهم شود. وی در پاسخ به این پرسش که اما رصد بازار نشان می‌دهد قیمت برنج‌های وارداتی بالاتر از نرخ مصوب است، گفت: واردکنندگان برنج را با نرخ مصوب به بازار عرضه می‌کنند، گران فروشی توسط برخی از افراد سودجو با سوء استفاده از شرایط به وجود آمده اتفاق می‌افتد.

به گفته کشاورز؛ از زمان ممنوعیت واردات، سودجویان برنج‌های خارجی را به کندی به بازار تزریق می‌کنند تا موجب افزایش قیمت شوند. وی تاکید کرد: البته با ادامه ممنوعیت هزینه خواب سرمایه، دموراژ و انبارداری برای تجار افزایش می‌یابد و در نهایت سازمان حمایت مجبور به افزایش قیمت مصوب برنج وارداتی خواهد شد. دبیر اجرایی انجمن واردکنندگان برنج ایران در گفت‌وگو با ایلنا، میزان نیاز بازار به برنج خارجی برای به تعادل رسیدن و تعدیل قیمت‌ها را به همان میزان برنج‌های مانده در گمرک یعنی ۲۰۰ هزار تن دانست! کشاورز یادآور شد: مصرف‌کنندگان برنج وارداتی مشخص هستند و شامل اقشار کم درآمدی می‌شوند که امکان تامین برنج ایرانی با قیمت بالا را ندارند.

ثبات قیمت دلار در آخرین روز هفته

روز پنج شنبه نهم آبان ماه ۹۸؛ در صرافی‌های بانکی و مجاز سطح کشور هر اسکناس دلار آمریکا به نرخ ۱۱۰۵۰ تومان از مردم خریداری و به قیمت ۱۱۱۵۰ تومان به متقاضی دریافت دلار فروخته شد. همچنین هر اسکناس یورو، به نرخ ۱۲۳۵۰ تومان از مردم خریداری و به قیمت ۱۲۴۵۰ تومان به متقاضی دریافت  یورو فروخته شد.

احتمال حذف برخی شرکت‌ها از فهرست تحریم‌های ایران

رویترز با استناد به منابعی اعلام کرد که آمریکا قصد دارد تعدادی از شرکت های روسیه، چین و اروپا را از فهرست تحریم‌های ایران حذف کند تا به این ترتیب به آنها اجازه دهد تا بدون داشتن خطر محدودیت، در تاسیسات هسته‌ای این کشور فعالیت کنند. در تاریخ ۸ مه ۲۰۱۸، ایالات متحده خروج از برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) برای برنامه هسته‌ای ایران را اعلام کرد و تحریم‌های اقتصادی شدیدی را علیه ایران وضع کرد. دقیقاً یک سال بعد در تاریخ ۸ مه ۲۰۱۹، رئیس جمهور ایران حسن روحانی اعلام کرد که تهران بخشی از تعهدات توافق هسته‌ای خود را به حالت تعلیق در می‌آورد.

افزایش قیمت انواع خودرو

درمعاملات انجام شده دیروز، قیمت اکثر خودرو‌های پرفروش در بازار آزاد با افزایش همراه بود. به نقل از خبرگزاری صدا وسیما، برهمین اساس پژو جی ال ایکس و رنو ساندرو اتوماتیک با افزایش یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومانی به ترتیب به مبلغ ۷۵ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان و ۱۷۴ میلیون تومان به فروش رسید. سایپا ۱۳۲ و سایپا ۱۳۱ با افزایش یک میلیون و ۷۰۰ هزار تومانی به مبلغ ۴۸ میلیون تومان و ۴۶ میلیون تومان معامله شد. پژو ۲۰۷ اتوماتیک با افزایش ۵ میلیون تومانی به نرخ ۱۶۳ میلیون تومان و سراتو با افزایش ۳ میلیون تومانی به قیمت ۲۸۳ میلیون تومان معامله شد. پژو ۲۰۶ تیپ ۵ ساده، ۹۷ میلیون تومان به فروش رسید که این عدد بیانگر افزایش ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار تومانی است. قیمت مدل فول پژو ۲۰۶ تیپ ۵ نیز به مرز ۱۰۰ میلیون تومان رسید. همچنین طبق آخرین نرخ بازار خودرو، سمند ال ایکس ۷۸ میلیون تومان و رانا ال ایکس ۸۰ میلیون تومان بدون تغییر در قیمت معامله شد. در بازار خرید و فروش خودرو چانگان با قیمت ۱۷۸ میلیون تومان، استپ‌وی با قیمت ۱۸۳ میلیون تومان و تیبا با قیمت ۵۱ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان مورد معامله قرار گرفت. همچنین کوئیک اتوماتیک با قیمت ۹۵ میلیون تومان، تیبا ۲ با قیمت ۵۸ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان و پراید ۱۱۱ با قیمت ۴۹ میلیون و ۲۰۰ هزارتومان به فروش رسيد که افزایش قیمت ۱ تا ۳ میلیون تومانی را تجربه کرده اند.

 

 

منبع: تابناک

کلیدواژه: سعد حریری اعظم طالقانی مظاهر مصفا گام چهارم برهم صالح کشمیر ابراهیم آبادی عادل عبدالمهدی بانک مرکزی آمریکا نرخ بهره خرما جیب دلالان سعد حریری اعظم طالقانی مظاهر مصفا گام چهارم برهم صالح کشمیر ابراهیم آبادی عادل عبدالمهدی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tabnak.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تابناک» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۶۴۰۱۷۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

شاه کلید مهار تورم

خاطره یحیایی در دنیای اقتصاد نوشت: اولویت‌های هر کشور نشانگر رویا‌ها وکابوس‌های آن و بیانگر دیدگاه‌های مختلف درباره چگونگی عملکرد اقتصاد است. اولویت‌های کشوری مانند ایران که برای بیش از چهاردهه به تورم‌های دورقمی عادت کرده، ولی هیچ‌گاه دچار ابرتورم هم نشده، با کشوری مثل آمریکا که مردمش تورم ۵درصدی را هم تحمل نمی‌کنند یا کشور‌هایی مانند مجارستان و آلمان که ابرتورم‌های بزرگی را تجربه کرده اند و از هرگونه افزایش تورمی هراس دارند، متفاوت است. با وجود عادت جمعی به تورم‌های دو رقمی (حدود ۲۰ تا ۳۰درصد) تورم‌های سال‌های اخیر در کانالی بالاتر از کانال ۲۰ تا ۳۰‌درصد بوده‌اند که سبب شده، هم مردم و هم سیاستگذار یک‌صدا به دنبال کاهش تورم و ورود آن به کانال بلندمدت خود باشند. اما این چگونه ممکن است؟

دو دیدگاه عمده در ایران در این خصوص به وجود آمده است: اول طرفداران جریان اصلی علم اقتصاد که به دنبال مدل‌های علمی (یا به قول برخی مدل‌های کتاب‌های درسی) هستند و می‌گویند بدون افزایش نرخ بهره اسمی و رسیدن بهره اسمی به تورم و صفر شدن نرخ بهره حقیقی (نرخ بهره اسمی منهای تورم) امکان کاهش نرخ تورم در ایران به محدوده تک‌رقمی مثل بیش از ۱۰۵ کشور جهان وجود ندارد.

این دسته افزایش نرخ بهره (اهرم اصلی سیاست پولی) را در کنار انضباط بودجه دولت (سیاست مالی) و جلوگیری از بار‌های فرا بودجه‌ای بر بانک‌ها توصیه می‌کنند. شواهد جهانی کاملا موید نظر این دسته است. همچنین شواهد داخلی از سال‌های ۹۲ تا ۹۶ هم نشان می‌دهد با مثبت شدن نرخ بهره حقیقی، نرخ تورم در ایران تک‌رقمی شد.

دسته دوم معتقدند اقتصاد ایران با دیگر کشور‌ها تفاوت جدی دارد و سیاست متعارف پولی (تغییرات نرخ بهره) در این اقتصاد مثل اقتصاد کشور‌های دیگر کار نمی‌کند.

این دسته مهم‌ترین تفاوت ایران با کشور‌های دیگر را در نکول پنهان‌شده در ترازنامه بانک‌ها می‌دانند؛ یعنی حجم بزرگ وام‌هایی که داده شده، ولی بدون اینکه پس داده شوند، مدام امهال و استمهال می‌شوند و بمب ساعتی هستند که با افزایش نرخ بهره می‌توانند منفجر شوند. این دسته ایجاد محدودیت بر ترازنامه بانک‌ها وکل‌های پولی را توصیه می‌کنند.

دسته اول در پاسخ به این استدلال دسته دوم می‌گویند که بدون افزایش نرخ بهره، نکول استراتژیک (strategic default) در نظام بانکی وجود خواهد داشت و این بمب ساعتی نه تنها خنثی نشده، بلکه بزرگ‌تر هم خواهد شد. از نظر این دسته، افزایش نرخ بهره، پله اول جلوگیری از اضافه شدن به انبار مهمات این بمب ساعتی است. همچنین این دسته معتقدند کنترل ترازنامه و محدودیت‌های مقداری صرفا در شرایطی که نرخ بهره حقیقی به صفر نزدیک است کار می‌کند و نباید انتظار داشت که جای نرخ بهره را بگیرد.

اما تئوری اقتصاد به ما می‌گوید، در شرایطی که سیاست پولی انبساطی مخارج کل مصرف‌کنندگان، بنگاه‌ها و دولت‌ها را بر روی کالا‌ها و خدمات افزایش می‌دهد، آیا این تقاضای جدید به افزایش تولید و اشتغال می‌انجامد یا فقط قیمت‌ها را بالا می‌برد و سرعت تورم را زیاد می‌کند؟ واضح است که بدون افزایش نرخ بهره و در شرایطی که کشور چهار دهه در شرایط پولی انبساطی (نرخ بهره منفی) زندگی کرده، هر افزایش تقاضایی، چه از سمت انتظارات و چه از سمت دولت به تورم‌های بالاتر منجر شده و امکان کاهش تورم هم وجود ندارد.

تصمیمات بانک‌مرکزی اساس سیاست پولی را شکل می‌دهد. سیاست‌های پولی و بودجه‌ای تنها در کشور‌هایی از یکدیگر جدا هستند که به لحاظ مالی، توسعه‌یافته باشند و دولت مجبور نباشد کسری بودجه را با چاپ پول جبران کند، بلکه بتواند برای پرداخت پول در آینده از روش استقراض (انتشار اوراق) استفاده کند و بانک‌مرکزی تعیین کند چه مقدار از این بدهی‌ها پولی شوند، یعنی شکل پول یا معادل آن را به خود بگیرند و مابقی بدهی به صورت اوراق قرضه‌ای که نرخ بهره دارد منتشر شود.

برای روشن‌تر شدن موضوع باید این قضیه را شفاف کنیم که نرخ بهره چگونه باعث تغییر رفتار و کاهش تورم می‌شود. بانک‌مرکزی در راستای اجرای سیاست پولی خود، با عملیات بازار باز برای دستیابی به نرخ بهره هدف خود در بازار بین بانکی، به خرید اوراق دولتی (افزایش ذخایر و کاهش نرخ بهره) و فروش اوراق دولتی (کاهش ذخایر و افزایش نرخ بهره) می‌پردازد. عملیات بازار باز موجب نوسان پایه پولی و نرخ‌های بهره شده و مقدار حجم پول در معاملات (M۱) و دیگر مقادیر کلی پول را تغییر می‌دهد.

در این منظومه نرخ بهره در بازار پول هزینه وجوهی است که می‌توانند به مشتریان خود وام دهند یا در اوراق بهادار سرمایه‌گذاری کنند. با افزایش این هزینه بانک‌ها نرخ بهره وام‌های خود را بالا می‌برند و در اعطای اعتبار گزینشی‌تر عمل می‌کنند. در نهایت این سیکل به کاهش مصرف و سرمایه‌گذاری که از اجزای تقاضای کل هستند منجر شده و سبب کاهش تورم می‌شود.

سیاستی که از اوایل سال ۱۴۰۰ با کنترل مقداری ترازنامه‌ها توسط بانک‌مرکزی، تامین مالی از طریق شبکه بانکی را با محدودیت جدی مواجه کرده است هر چند در کل سیاست قابل قبولی است و باعث شده اندکی از انبساط پولی در کشور جلوگیری شود؛ اما در ایران با توجه به پایین بودن نرخ سود و بالا بودن نرخ تورم، نرخ بهره حقیقی همواره منفی است که خود به خود به تقاضای بسیار بالا برای تسهیلات منجر شده و کشور را به ورطه تورم‌های بالا می‌کشاند و به جز منافعی کوچک در کاهش تورم در مقابل هزینه‌های بزرگی مانند تحمیل رکود دستاورد دیگری نخواهد داشت.

به عبارت دیگر در شرایطی که نرخ بهره در ایران منفی است، هر گونه سیاست نامتعارف پولی نظیر کنترل مقداری ترازنامه (کل‌های پولی) هر چند ممکن است اثرات کوتاه‌مدت و کوچکی داشته باشد، اما به هیچ وجه نمی‌تواند به عنوان راه‌حل جایگزین افزایش نرخ بهره (صفر کردن بهره حقیقی) عمل کند.